BOHATEROM 1920 ROKU

Szczegóły

Utworzono: 24-06-2019

Wielkimi krokami zbliża się setna rocznica najbardziej znaczącej bitwy w historii wojskowości polskiej, wielkiego tryumfu nad bolszewikami – Bitwy Warszawskiej 1920 roku. Ten ogromny wysiłek narodu polskiego miał także wpływ na losy i historię Europy. Nie chcąc poprzestawać na składaniu hołdu poległym, Stowarzyszenie „Wizna 1939” rusza z nowym społecznym projektem, dotyczącym badań związanych z wojną polsko-bolszewicką 1920 roku.

Rozpoczęliśmy, niespodziewanie, od odnalezienia w listopadzie 2017 r. na polach boju pod Paprocią i Pęchratką z 4 VIII 1920 roku, zatartej mogiły poległych i pomordowanych dziesięciu polskich żołnierzy-ochotników z 201. Pułku Piechoty, ekshumacji Ich doczesnych szczątków oraz urządzenia uroczystego, zgodnego z ceremoniałem wojskowym pochówku w kwaterze wojennej na cmentarzu w Szumowie. W ubiegłym roku po naszej interwencji udało się wstrzymać budowę drogi w Mątwicy (k. Łomży), realizowanej „na grobach” m.in. żołnierzy polskich z 1920 roku. Dzięki tej akcji we wrześniu br. kolejnych dziewięciu poległych bohaterów wojny polsko-bolszewickiej znajdzie swoje godne miejsce spoczynku.

Wydawało się jeszcze niedawno, że o wojnie z bolszewikami wiemy sporo. Powstało szereg opracowań naukowych, poświęcono tysiące godzin na badania archiwów, przeprowadzono wiele badań archeologicznych. Wszystko to, by zachować w pamięci dla przyszłych pokoleń wiedzę o wojnie 1920 roku, ale przede wszystkim o tym wielkim, historycznym zwycięstwie nad bolszewikami. Ale czy to wystarczy? Czy udało się odnaleźć miejsca spoczynku wszystkich poległych żołnierzy polskich? Czy udało się choćby zidentyfikować wszystkie miejsca potyczek i pojedynczych bitew z tego okresu? Na pewno nie! Nawet oficjalne źródła historyczne wskazują na to, że w walkach z bolszewikami poległo wielu żołnierzy, których miejsc spoczynku do dziś nie odnaleziono, a nasze ostatnie odkrycia tylko to potwierdzają. Chcemy zatem kontynuować rozpoczęte działania i na rok przed świętowaniem 100. rocznicy tryumfu nad bolszewikami w taki właśnie sposób – czynnie – włączyć się w przygotowania do obchodów tej wielkiej uroczystości.

Przed nami kilkanaście miesięcy wytężonej pracy. Liczymy na to – a nasze dotychczasowe doświadczenia to potwierdziły – że w trakcie prac odkryjemy kolejne miejsca do badania, pojawią się kolejne osoby i nowe, nieznane dotąd nikomu fakty historyczne. Będziemy starali się przebadać wszystko, na co nasze społeczne siły pozwolą, odnaleźć ślady i dowody mordów i zbrodni wojennych, których bolszewicy dokonywali na żołnierzach i ludności cywilnej, zmierzając w stronę Warszawy. Jesteśmy przekonani, że ślady potwierdzające nieludzką twarz totalitaryzmu sowieckiego leżą nadal w ziemi i czekają na odkrycie. W końcu chcemy pozostawić trwałe ślady naszych działań w postaci opracowań i upamiętnień dotyczących 1920 r. Pragniemy przy tym nawiązać współpracę z innymi organizacjami społecznymi, samorządami i Wojskiem Polskim, tak by pamięć o bohaterach wojny z bolszewikami przetrwała następne lata i inspirowała innych do dalszych badań.

Rok 1920 pokazał światu, że odrodzona po latach niewoli Rzeczpospolita najbardziej ceni wolność. Bez poświęcenia żołnierzy nie byłoby tych ponad dwudziestu lat świetności II Rzeczypospolitej do 1939 roku, a dopiero co odrodzone państwo runęłoby w gruzach czerwonego totalitaryzmu. Tak się nie stało – dlatego właśnie bohaterom walk z bolszewikami w 1920 roku jesteśmy winni nieustającą wdzięczność i pamięć.

Przed nami rok badań, których finał nastąpi 15 VIII 2020 r., w rocznicę „Cudu nad Wisłą”. Pozostajemy otwarci na współpracę ze wszystkimi, którym bliska jest pamięć o 1920 roku, którzy być może znają zapomniane miejsca, zatarte mogiły, gdzie do dziś wciąż jeszcze spoczywają polscy żołnierze. Być może dysponują zdjęciami, relacjami i wspomnieniami swoich walecznych przodków, którzy toczyli boje w 1920 roku o wszystko. Odkryjmy te historie wspólnie! Czekamy na Was!

O naszych działaniach będziemy informowali na bieżąco.
Na zgłoszenia czekamy pod adresem: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
lub na naszych profilach na portalach społecznościowych: Facebook, Twitter
i Instagram.

 Zarząd Stowarzyszenia „Wizna 1939”